آیات مدنی در سور مکیآیاتی مدنی که در سوره های مکی هستند را آیات مدنی در سور مکی گویند. ۱ - تقسیم سور بر اساس آیات مکی و مدنیدانشمندان اسلامی، سوره های قرآن را به لحاظ در برگرفتن آیات مکی و یا مدنی بر چهار دسته تقسیم نموده اند: الف - سوره های مکی خالص، یعنى تمام آیات آن مکی است ؛ ب - سوره های مدنی خالص؛ ج- سوره هاى مکى که مشتمل بر چند آیه مدنی است ؛ د - سوره هاى مدنى که مشتمل بر چند آیه مکى است. از این رو، در برخى از سوره هاى مدنی، آیات مکى نیز گنجانده شده اند. ۲ - زمان چینش آیاتگفتنى است که چینش آیات در سوره ها به دستور پیامبر (ص) و در زمان خود آن حضرت صورت پذیرفته است ؛ ۳ - زمان چینش سوردرباره ترتیب و چینش سوره ها کنار هم دیگر، بین دانشمندان علوم قرآنی و مفسران گفت و گو است ؛ بنابراین، چون ترتیب آیات و گنجاندن آن ها در یک سوره، به دستور پیامبر اکرم (ص) بوده است، خود ایشان نیز روى علل و مصالحی، برخى از آیات مکی را در سوره هاى مدنى و به عکس جا داده اند. ۴ - مصداق آیات مدنی در سور مکیدر اینجا شماره و فهرست آیات مدنی در سوره هاى مکى را بر حسب تتبع و تحقیق "جلال الدین سیوطی" در کتاب الاتقان، برمى شماریم: ۱ - آیات ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۹۰، ۹۱، ۱۱۴، ۱۵۱، ۱۵۲ و ۱۵۳ سوره انعام؛ "ابن حصار" گفته این آیات، از آیات مدنى است که در سوره انعام که مکى است جاى گرفته است . ۲ - آیات ۱۶۳ تا ۱۷۲ سوره اعراف ؛ ۳ - آیات ۴۰، ۹۴ و ۹۵ یونس؛ ۴ - آیات ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۷ و ۱۱۴ سوره هود؛ ۵ - آیات ۲۸ و ۲۹ سوره ابراهیم؛ ۶ - آیات ۲۴ و ۸۷ سوره حجر؛ ۷ - آیات ۱۲۶، ۱۲۷ و ۱۲۸ سوره نحل؛ ۸ - آیات ۷۳ تا ۸۱ و ۸۸ و ۱۰۷ سوره اسراء؛ ۹ - آیات ۱ تا ۸ و ۲۸ و ۱۰۷ سوره کهف ؛ ۱۰ - آیه ۷۱ سوره مریم؛ ۱۱ - آیه ۱۳۰ سوره طه؛ ۱۲ - آیه ۴۴ سوره انبیاء؛ ۱۳ - آیات ۶۴ تا ۷۷ سوره مؤمنون؛ ۱۴ - آیات ۱۹۷، ۲۲۴ تا ۲۲۷ سوره شعراء؛ ۱۴ - آیات ۶۸ تا ۷۰ سوره فرقان؛ ۱۵ - آیات ۵۲ تا ۵۵ و ۸۵ سوره قصص؛ ۱۶ - آیات ۱ تا ۱۱ و ۶۰ سوره عنکبوت ؛ ۱۷ - آیات ۲۷ تا ۲۹ سوره لقمان؛ ۱۸ - آیات ۱۶، ۱۸ تا ۲۰ سجده؛ ۱۹ - آیه ۶۰ سوره سباء؛ ۲۰ - آیات ۱۲ و ۴۷ سوره یس؛ ۲۱ - آیات ۱۰، ۲۳، ۵۳ تا ۵۵ سوره زمر؛ ۲۲ - آیات ۵۶ و ۵۷ سوره مؤمن؛ ۲۳ - آیات ۲۷، ۳۹ و ۴۱ سوره شوری؛ ۲۴ - آیه ۴۵ سوره زخرف ؛ ۲۵ - آیه ۱۴ سوره جاثیه؛ ۲۶ - آیات ۱۰، ۱۵ و ۳۵ سوره احقاف ؛ ۲۷ - آیه ۳۸ ق؛ آیات ۳۲ تا ۴۰ سوره نجم؛ ۲۸ - آیات ۴۵، ۵۴ و ۵۵ سوره قمر؛ آیه ۲۹ سوره الرحمن؛ ۲۹ - آیات ۳۹، ۴۰ و ۷۵ تا ۸۲ سوره واقعه؛ ۳۰ - آیه آخر سوره حدید؛ ۳۱ - "ابن عباس" سه آیه از آیات سوره ملک را مدنى دانسته است، ولى شماره هاى آن را بیان نکرده است ؛ ۳۲ - آیات ۱۷ تا ۳۳، ۴۸ تا ۵۰ سوره قلم؛ ۳۳ - آیات ۱۰، ۱۱ و ۲۰ سوره مزمل؛ ۳۴ - آیه ۴۸ سوره مرسلات ؛ ۳۵ - آیات ۱ تا ۶ سوره مطففین؛ ۳۶ - آیه یک سوره لیل. ۵ - تذکرگفتنى است که بسیارى از این اعداد و ارقام محل اختلاف است. و گاهى تنها یک نفر طرفدار دارد. و برخى نیز از دیدگاه هاى نادر است. ۶ - مستندات مقالهسیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۱، ص۳۶. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۱، ۵۶-۶۷. جمعی از محققان، مجله رسالة القرآن فصلنامه، ش ۱۲، ص۴۳. معرفت، محمد هادی، التمهید فى علوم القرآن، ج۱، ص۱۶۹-۲۲۵. ۷ - منبعمرکز اطلاعات و مدارک اسلامی. |